به گزارش اگزیم نیوز عملیات بازار باز جدیدترین مصوبه شورای پول و اعتبار است که به گفته رییس کل بانک مرکزی، این سازمان با اجرای این عملیات تورم را مهار می‌کند و یکی از ابزارهای سیاست‌گذاری پولی است.  در این زمینه رییس کل بانک مرکزی در ابتدای هفته با انتشار یک یادداشت اینستاگرامی جزییات تاثیر اجرای عملیات بازار باز را اعلام کرد.

عبدالناصر همتی در این یادداشت اینستاگرامی در مورد عملیات بازار باز، یادآورشد: این بازار علاوه براین که، امکان معاملات اوراق بهادار دولت را بین بانک ها و بین بانک مرکزی و بانک ها فراهم می آورد، نکته بسیار مهم این است که در واقع اوراق بهادار دولتی را مشخص به دارایی هایی بدون ریسک تبدیل می کند، ولی همزمان نرخ تنزیل در بازار در قالب دامنه نرخ سود تعریف خواهد شد.

به بیان دیگر، آنچه تلاش برای اجرای آن است، شکل پیش رفته عملیات سیاست پولی است که همزمان نه تنها معاملات اوراق و نحوه تعامل بانک مرکزی با بانک ها را سامان خواهد داد، بلکه با توجه به مسیر تورمی که بانک مرکزی ترسیم خواهد کرد، دامنه تعیین شده نرخ سود، سامان ساختاریافته ای به نرخ سود خواهد داد تا نرخ ها از حول و حوش یک بازه، زیاد و کم نشوند. بدون این دامنه آشفتگی زیادی در نرخ های بین بانکی ممکن است بوجود آید، که با ترتیباتی که گفتم این مشکل بوجود نخواهد آمد و بانک مرکزی خواهد توانست با قدرت سیاست های خود را اجرا کند.

همچنین بانک مرکزی در جلسه شورای پول و اعتبار از انجام عملیات بازار باز خبر داد. با اجرای این طرح موجب کنترل نرخ تورم، ساماندهی اضافه برداشت بانک‌ها، تنظیم چارچوب مشخص برای اعطای اعتبار به بانک‌ها و موسسات اعتباری، اجرای سیاست پولی و مدیریت نرخ‌های سود می‌شود.

در هزار و دویست شصت و هشتمین جلسه شورای پول و اعتبار به ریاست عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی مفاد دستورالعمل انجام عملیات بازار باز و اعطای اعتبار در قبال اخذ وثیقه توسط بانک مرکزی در ۱۳ ماده و ۵ تبصره به تصویب رسید.

در این زمینه تیمور رحمانی اقتصاددان در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به اینکه ابزار عملیات بازار باز به تنهایی نمی تواند کارساز باشد و برای اجرای آن نظارت دقیق نیز باید تقویت شود، اظهارداشت: بخش نظارت بانک مرکزی باید از نظر تخصص و ابزارهای قانونی موثر عمل کند به عبارتی در مورد اعمال سیاست مدیریت بانک ها در جهت ریسک و تطبیق با قوانین باید نظارت ها کامل و همه جانبه باشد زیرا در صورت تداوم رویه سابق نمی توان تورم را کنترل کرد.

وی با تاکید براینکه تا به امروز ابزار کنترل تورم در دسترس نبوده است، یادآورشد: تا وقتی که نظام بانکی، تحت نظارت شدید و بدون تبعیض ناظر پولی قرار نگیرد، کنترل تورم غیر ممکن است. در این زمینه رویه رایج این است که بانک مرکزی براساس متغیرهای هدف نهایی که شامل تورم و تولید با نرخ بهره است یک نرخ بهره مشخص برای بازار بین بانکی تعیین کند که می تواند در نقش نرخ بهره سیاستی اعمال شود.

این استاد دانشگاه تعیین بازه مشخص حول نرخ بهره هدف را الزامی دانست و گفت: تا زمانی که نرخ بهره بازار بین بانکی در این بازه مشخص باشد دامنه مجاز برای تغییر نرخ بهره بازار بین بانکی قابل کنترل است ضمن اینکه در زمان لازم می تواند به شکل مداخله ای به خرید و فروش اوراق بدهی دولت به ویژه از نوع کوتاه مدت اقدام کند که این امر می تواند با توجه به حول نرخ بهره سیاستی توسط بانک مرکزی در نظر گرفته شود.

به گفته رحمانی در صورتی که بازارساز بتواند از تمام ابزارهای لازم بهره مند شود عملیات بازار باز می تواند نرخ بهره بازار بین بانکی و در ابعاد گسترده تر نرخ بهره اقتصادی را تنظیم کند تا به واسطه آن اهداف نهایی اقتصاد نیز محقق شود. اما باید به این نکته نیز توجه داشت که اجرای عملیات بازارباز دوره ای از چالش های اقتصادی را نیز به همراه خواهد داشت که این امر برای پیاده سازی تغییرات اقتصادی اجتناب ناپذیر است اما برای قانونمند کردن و رسیدن به هدف باید به تدریج سیاست پولی را به مرحله اجرا درآوریم که برای این منظور لازم است که سطح توقعات نیز متناسب با آن هدایت شود.

این اقتصاددان تصریح داشت اجرای صحیح عملیات بازار باز، نیازمند نظارت دقیق بر عملکرد بانک هاست درغیراین صورت ممکن است برخی بانک ها بخواهند از حدود تعیین شده بانک مرکزی در زمینه نرخ سود عبور کنند که نتیجه آن تضعیف بیشتر بانکداری خواهد بود. براین اساس اصلاح نرخ سود در نظام بانکی بهتر از آن است که اضافه برداشت بانک ها از منابع بانک مرکزی تشدید و حساب بانک ها به مرحله بحران نزدیک شود؛ زیرا تشدید اضافه برداشت ها به رشد پایه پولی می انجامد و در نتیجه تورم با آهنگ بیشتری افزایش می یابد.